bởi quản trị viên | Ngày đăng: 05-09-2025
Những món ăn dân dã thời kháng chiến như sắn, cơm độn, rau rừng được tái hiện trong chuyên đề “Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến” tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, gợi nhớ ký ức về sự sáng tạo, kiên cường và sức mạnh của tình đồng chí đồng đội trong những năm tháng gian khó.
Đại diện Bảo tàng Chứng tích chiến tranh phát biểu khai mạc trưng bày chuyên đề
Sáng 04/9/2025, tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh TP. Hồ Chí Minh diễn ra lễ khai mạc chuyên đề trưng bày “Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến”. Sự kiện do Bảo tàng phối hợp với Viện Đại học Sydney Việt Nam, Trường Đại học Văn hóa TP. Hồ Chí Minh và Trường Đại học Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh tổ chức. Chuyên đề tái hiện một lát cắt đời sống trong chiến tranh, nơi ẩm thực không chỉ là phương tiện sinh tồn mà còn trở thành ký ức tập thể giàu ý nghĩa nhân văn.
Không gian trưng bày mang đến những món ăn dân dã: củ sắn, muối mè, cháo bắp, rau rừng, cơm nắm, lon thịt hộp… Mỗi hiện vật gợi mở câu chuyện về sự thích nghi và sáng tạo giữa thiếu thốn. Khi vật dụng khan hiếm, người dân tận dụng lon thiếc, vỏ đạn làm nồi niêu; khi lương thực cạn kiệt, họ nương nhờ củ mì, rau rừng, nước suối để duy trì bữa ăn. Những thực hành ấy đã vượt lên giá trị sinh tồn, trở thành biểu tượng của tinh thần đồng đội và sức mạnh cộng đồng.
Các món ăn như khoai mì luộc, cơm nắm... được tái hiện trong không gian trưng bày
Điểm nhấn của chuyên đề là sự tham gia của sinh viên Khoa Truyền thông (từ ngày 01/9/2025 đổi tên thành Khoa Văn hóa và Truyền thông) Trường Đại học Văn hóa TP. Hồ Chí Minh. Qua các buổi tập huấn, sinh viên được trang bị kỹ năng tiếp cận nhân chứng, phỏng vấn và tư liệu hóa ký ức. Trong hành trình điền dã, họ trực tiếp lắng nghe câu chuyện từ cựu chiến binh, dân công hỏa tuyến, thanh niên xung phong… và thu thập ký ức gắn liền với đời sống ẩm thực thời chiến.
Đối diện nhân chứng, sinh viên không chỉ lắng nghe bằng tai mà còn cảm nhận bằng trái tim. Có lời kể run run về bữa ăn chỉ với rau rừng và muối mè; có giọt nước mắt rơi khi nhớ đến đồng đội đã ngã xuống. Qua đó, họ hiểu rằng ẩm thực thời chiến là một “ngôn ngữ” đặc biệt của lịch sử – nơi ký ức lưu giữ không bằng chiến công mà bằng những món ăn mộc mạc, thấm đẫm tình người.
Chuyên đề “Ẩm thực Nam Bộ thời kháng chiến” vì vậy không chỉ là sự kiện văn hóa, mà còn là một “lớp học mở” ngoài giảng đường. Ở đây, sinh viên học không chỉ qua sách vở, mà còn qua hiện vật, lời kể và trải nghiệm xúc cảm. Đây là minh chứng cho giá trị giáo dục nhân văn: đào tạo thế hệ trẻ vừa giỏi chuyên môn truyền thông, vừa có trách nhiệm xã hội trong việc gìn giữ và lan tỏa ký ức dân tộc.
Từ những món ăn giản dị của thời kháng chiến, chuyên đề gửi gắm thông điệp vượt thời gian: sức mạnh cộng đồng được hun đúc từ sẻ chia trong gian khó, và ký ức chỉ thật sự sống khi được thế hệ sau tiếp tục kể lại. Đồng thời, sự thành công của hoạt động cũng khẳng định năng lực đóng góp của sinh viên Khoa Truyền thông, ghi nhận nỗ lực của họ trong hành trình lan tỏa văn hóa.
Khu vực trưng bày các vật dụng tạo nên bữa ăn thời chiến
Sinh viên Khoa Truyền thông tại không gian trưng bày
Tin, ảnh: NHÃ NHU